Ekonomia polityczna jest nauką o społecznych prawach rządzących produkcją i podziałem dóbr materialnych (środków zaspokajania potrzeb ludzkich), występujących na różnych szczeblach rozwoju społeczeństwa. W tym określeniu, które ukazuje nam przedmiot ekonomii politycznej w ujęciu marksistowskim, akcentuje się na wstępie, że mamy tu do czynienia z prawami społecznymi. Ma to istotne znaczenie, gdyż proces produkcji wykazuje zawsze charakter społeczny. Wynika to zwłaszcza z faktu wzajemnej zależności różnych grup ludzi w realizacji procesu produkcyjnego, będącej z kolei następstwem ukształtowania się społecznego podziału pracy. Dla realizacji celów produkcyjnych ludzie zawsze łączyli się w grupy społeczne, tworząc społeczeństwa o określonym układzie stosunków. Stosunki społeczne, jakie kształtują się w procesie gospodarczym, a więc w procesie produkcji i podziału dóbr materialnych, noszą nazwę stosunków ekonomicznych. Stosunki ekonomiczne tym różnią się od innego rodzaju stosunków społecznych, że kształtują się za pośrednictwem przedmiotów materialnych, tj. rzeczy służących do zaspokajania potrzeb: za pośrednictwem środków produkcji lub środków konsumpcji.
